Transactionele analyse

Gaat uit van: Ik ben oké, jij bent oké.

 (Eric Berne, jaren ‘60-‘70)

“Interactie met mensen heeft altijd het patroon van transacties”

 

                Doel:

-          Jezelf als persoon beter leren kennen

-          Zelfsturing

-          Interpersoonlijk

-          Hulpmiddel bij communicatie

"Het is oké." Belangrijk om je daarvan BEWUST te zijn.

Transactionele analyse:

-          Het model van ego-toestanden: ouder, volwassene, kind

              = een geheel van gedragingen, gedachten en gevoelens. De manier

              waarop je op een bepaald moment een deel van je persoonlijkheid

              toont.

-          Psychogram en egogram m.b.t. ego-toestanden: hoe kijk ik tegen mezelf aan en wat is de kijk van de ander op mij?

-          Strooks: persoonlijk en in je organisatie; krijg je wel eens een positieve of negatieve strook? (vertaald vanuit het Engelse ‘to stroke’= aaien)

Honger naar erkenning;

Gebaseerd op de kinderlijke behoefte om aangeraakt te worden;

Als volwassene verlangen wij ook naar lichamelijk contact, maar we hebben ook geleerd om andere vormen van erkenning te gebruiken;

Een compliment, een knipoog, een glimlach, gefronste wenkbrauwen, een belediging, laten ons zien dat ons bestaan erkend wordt.

 ------------------------------------------

 

Als bepaald gedrag strooks blijft opleveren, gaan we dat gedrag herhalen. Iedere keer dat je daarvoor een strook krijgt, stimuleert om dat gedrag in de toekomst te gebruiken.

Op deze manier bekrachtigen de strooks het gedrag waardoor de strook wordt opgeroepen.

                                               ------------------------

Let wel:

Een strook kan zowel positief als negatief zijn;

Verbaal of non-verbaal;

Voorwaardelijk of onvoorwaardelijk. 

                Onderscheid:

-          Ouder (Voedende en Kritische)

-          Volwassene

-          Kind (Aangepaste kind en Vrije kind)

Ieder van ons verkeert regelmatig in één van deze toestanden (OVK).

Het is nastrevenswaardig om vooral in de Volwassen-Volwassen relaties te zitten.

 

-          Kritische ouder: je als een werkelijke ouder gedragen; bij het vaststellen van regels; als je streng moet zijn

-          Voedende ouder: je als een werkelijke ouder gedragen; als je voor iemand moet zorgen

-          Volwassene: je als een volwassene gedragen; als je met een collega samenwerkt; om problemen logisch en actief te lijf te gaan

-          Aangepaste kind: je beleefd gedragen; zoals je als kind is geleerd, welgemanierd

-          Vrije Kind: je op een natuurlijke manier gedragen, zoals je als kind wellicht deed; vriendelijk en creatief

Het functionele model van EGO-toestanden: